Bazı bölgelere halen doğalgaz gelmemesi ve elektrik faturalarının yüksekliğinden korkan vatandaşlar çareyi odun ve kömürde buldu. Kömür fiyatları Rusya’nın doğalgaz yaptırımı ile yükselişini sürdürürken ucuz kömürün zehirleme olasılığı da bulunuyor.
Kış yaklaşırken kömür satıcılarından vatandaşlara uyarı; Antalya’da yerli üretim olan kömürlerin satışının ve kullanımının yasak olduğunu ifade eden kömür satıcısı Erhan Kaya, ‘’Özellikle Zonguldak’ta çıkartılan kömürlerin Antalya’da kullanılması içerdiği yüksek zehir oranından dolayı yasak’’ dedi.
Antalya’da havaların gündüzleri ve akşamları soğumasıyla birlikte ısınmak için hala soba kullanan vatandaşları kömür satıcısı Erhan Kaya uyardı. Zehirlenmelerin önüne geçmek adına vatandaşların uyarıları harfiyen dinlemeleri talep etti. Zonguldak’ta üretilen ve çıkartılan taş kömürlerin Antalya’da kullanımın yasak olduğunu söyleyen Kaya, Sibirya’dan gelen taş kömürleri tercih etmeleri gerektiğini ifade etti. Türkiye’de doğa ve iklim şartları sebebiyle kaliteli kömür çıkmadığını ifade eden Kaya, ‘’Sibirya soğuk bir yer olduğu için kömürün çekirdeğini bile etkiliyor. Bu yüzden yüksek kalorili taş kömürler çıkıyor. Bir kömür ne kadar çok kalori barındırıyorsa ısınmada yaydığı enerji daha fazla oluyor’’ açıklamalarında bulundu.
KALORİSİ YÜKSEK OLAN KALİTELİ
Sibirya’nın iklim koşullarının soğuk olması sebebiyle üretilen kömürün yüksek kalori ve az zehir barındırdığını aktaran Erhan Kaya, ‘’doğa ve iklim şartlarından kaynaklı bizim topraklarımızdan çıkartılan taş kömürler maalesef ki kaliteli değiller. Hava soğukluğu kömürlerin üretimindeki çekirdekleri etkilediği için hava koşulları daha soğuk olan ülkelerde çıkartılan kömürler daha kaliteli oluyor. Sibirya’da çıkartılan kömürün Türkiye’de üretilen kömüre nazaran kalorisi daha yüksek ve zehir oranları daha az. Zonguldak kömüründe 5 bin 500, 6 bin kalori varsa Sibirya’dan çıkartılan kömürde 7 bin 500 kalori var. Bir kömürün kalori miktarı ne kadar yüksekse o kadar kaliteli olduğu anlamına geliyor. Sibirya’dan gelen kömürün yanma süresi kısa olduğu için yaydığı enerji ve kilokalori daha fazla oluyor’’ diye konuştu.
KÖMÜRCÜLER DENETLENİYOR
Türkiye’de son birkaç yılda enflasyonun yükselmesiyle birlikte her ürünün zamlanmasından kömürlerde etkilenmiş durumda. Geçen sene 20 kilogram ağırlığında satılan Sibirya kömürünün fiyatı 85, 90 lira bandında seyrederken 2022 itibariyle 150 liraya aynı ağırlıktaki Türk kömürü de 100 lira bandında satışa sunuluyor.
Kış aylarına girmemiz itibariyle Sibirya kömürünün tonu 125 dolar yani 2 bin 326, Türkiye’de üretilen kömürün ise tonu 50 ile 75 dolar 930 lira ile bin 395 lira arasında değişiyor. Vatandaşların kömür alırken düşük olan Türk malını seçmemesi gerektiğini söyleyen Kaya, ‘’vatandaş aradaki 45-50 lirayı düşünerek daha ucuza alayım dememeli. Antalya’da zaten Türk kömürünün satışı yasak ama kaçak yollarla satmaya çalışan satıcılar var. Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü ile Antalya Büyükşehir Belediyesi sık sık kömür satıcılarını denetliyor. Bazen kömürler satıcılardan alınarak teste yollanıyor. Bakanlık, test ettiği kömürler ile hava ölçümü yapıyor. Vatandaşlar kömürlerin ambalajları sayesinde Sibirya kömürünü rahatlıkla seçip satın alabilirler’’ ifadelerini kullandı.
ZEHİRLENMELERE KARŞI VATANDAŞA UYARI
Soba ve kömür zehirlenmelerine karşı vatandaşlara uyarıda bulunan kömür satıcısı Erhan Kaya, ‘’vatandaşlar sık sık baca temizliğini ihmal ediyorlar. Sobada yanan herhangi bir şeyin özellikle kömürün dumanını dışarıya atması gerekiyor. Duman baca borularında sıkışınca maalesef ki felakete neden oluyor. Muhtemelen yine ekonomik nedenlerden dolayı sobası eski olan vatandaş yenisi almıyor. Soba eğer sağdan soldan ya da herhangi bir yerinden duman atmaya başladıysa kişinin bunu dikkate alması gerekiyor. Duman sadece bacadan çıkmalı. Evin içerisine yayılan duman insanı zehirler. Kömür varsa sobanın içerisinde yaydığı dumanda metan gazı oluyor. Metan gazı öyle bir zehirdir ki yattığınız yerde gözlerinizi hareket ettirebilirsiniz ama eliniz ayağınız tutmaz direkt insanın sinir sistemini etkiliyor. Riskleri en aza indirebilmek hatta yok edebilmek için vatandaşlar mutlaka baca temizliği yapsın, duman kaçıran sobalarını değiştirsinler ve her riske karşı uyumadan önce sobaya kömür atmayı bıraksınlar’’ uyarılarında bulundu.
Ayşem SİCİM